Jesteś tutaj: Home Ekoinnowacje

Zrównoważony rozwój obszarów miejskich

W związku z zorganizowaną przez Organizację Narodów Zjednoczonych konferencją Habitat III Komisja Europejska przedstawiła trzy zobowiązania do realizacji globalnych celów nowego programu dla miast.
Nowy program dla miast przyjęty na zorganizowanej przez ONZ konferencji Habitat III, która odbyła się w listopadzie w Quito w Ekwadorze, zawiera wytyczne, dzięki którym miasta na całym świecie mają stać się bardziej zielone, bezpieczne i zamożne oraz bardziej sprzyjać integracji społecznej. Program dla miast jest podstawowym elementem realizacji programu działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030 oraz innych ważnych programów reform, w szczególności porozumienia paryskiego. Uczestnicy konferencji Habitat, w tym UE i jej państwa członkowskie, przedstawili swoje zobowiązania dotyczące realizacji nowego programu dla miast. W przypadku każdego z tych zobowiązań określono jego szczegółowy zakres i spodziewane wyniki.
Trzy zobowiązania przyjęte na konferencji obejmują:
•    wdrażanie nowego programu rozwoju miast w ramach programu UE dla miast
•    opracowanie światowej ujednoliconej definicji miasta
•    wspieranie współpracy między miastami na rzecz zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich.
Nowy program dla miast i program Unii Europejskiej dla miast mają wspólną wizję wyważonego, zrównoważonego i zintegrowanego rozwoju miejskiego. Program UE dla miast został utworzony po to, aby miasta mogły mieć swój udział w kształtowaniu polityki. Program UE dla miast obejmuje 12 tematów priorytetowych, dotyczy wielopoziomowego sprawowania rządów i kładzie nacisk na uczenie się od siebie nawzajem. Program przyczynia się do realizacji w obrębie UE nowego programu rozwoju miast we współpracy z zainteresowanymi stronami reprezentującymi miasta oraz z przedsiębiorstwami, organizacjami pozarządowymi i przedstawicielami państw członkowskich i instytucji UE. Trwają prace nad planami działania dotyczącymi 12 priorytetów. Będą one obejmować zalecenia w zakresie polityki oraz opisy projektów, które będą propagowane w skali UE.
Aby możliwe było porównywanie danych, ustalanie punktów odniesienia i skuteczniejsze monitorowanie wyników, na całym świecie powinna być stosowana jedna wspólna definicja miasta. We współpracy z OECD i Bankiem Światowym Unia Europejska opracuje taką definicję, za podstawę biorąc definicję miast UE-OECD opartą na wielkości i gęstości zaludnienia oraz unijnym stopniu urbanizacji. Opracowana zostanie baza danych online, a także globalny wykaz miast zawierający ich główne cechy. Propozycja dotycząca światowej definicji miasta zostanie ostatecznie przekazana Organizacji Narodów Zjednoczonych.
W oparciu o dotychczasowe osiągnięcia finansowanej przez UE sieci URBACT oraz metodologię stosowaną do celów międzynarodowego programu współpracy miejskiej (International Urban Cooperation – IUC) miasta na całym świecie zachęcane będą do tego, by podejmować współpracę z co najmniej jednym miastem partnerskim w celu opracowywania i wdrażania lokalnych planów działań oraz projektów dotyczących wspólnych priorytetów – dostępu do wody, systemów transportu, usług zdrowotnych i mieszkań. W opracowywaniu i wdrażaniu tych planów powinni aktywnie uczestniczyć partnerzy biznesowi. Internetowa platforma współpracy zapewni odpowiednie wytyczne i ułatwi współpracę między regionami.

 

 

 

 

Sfinansowano z środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu w ramach projektu "Ekoinnowacje w inteligentnych miastach"

 

 

 

Zrównoważony rozwój miast – Sztokholm

Region Sztokholm to najszybciej rosnący obszar metropolitalny i stołeczny w Europie. Na przestrzeni ostatniej dekady liczba ludności regionu wzrastała od 35 000 do 40 000 osób rocznie.
Aby sprostać wymaganiom tak szybkiego wzrostu liczby mieszkańców, konieczne jest budowanie w tym regionie 16 000 nowych mieszkań rocznie, jednak władze postanowiły potraktować to wyzwanie jako okazję do promowania zrównoważonego rozwoju miejskiego. Aby sfinansować inwestycje w miasto ekologiczne, zdrowe, inteligentne, atrakcyjne i niewykluczające sięgnięto po finansowanie z funduszy strukturalnych.
W ostatnim czasie podjęto decyzję o zainwestowaniu w dwa projekty rozwojowe o łącznej wartości 120 mln SEK, mające wspomagać zrównoważone budownictwo mieszkaniowe: „Grön BoStad Stockholm” i „Sverige bygger nytt”. Projekty te dotyczą kluczowych aspektów zrównoważonego rozwoju miejskiego i są w połowie finansowane ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Europejskiego Funduszu Społecznego. Wykorzystanie wiedzy specjalistycznej przedsiębiorstw zajmujących się technologiami ekologicznymi przyniesie korzyści dla regionu sztokholmskiego oraz pozwoli promować innowację i zrównoważony rozwój. Władze lokalne uważają też, że niedawno przybyli imigranci oraz obywatele szwedzcy pochodzący z innych krajów mogą stanowić ważne źródło siły roboczej dla rozwijającego się sektora budowlanego.
Projekt „Grön BoStad Stockholm” posłuży Królewskiemu Instytutowi Techniki i innym partnerom do tworzenia środowisk testowych innowacji w przedsiębiorstwach zajmujących się technologiami ekologicznymi. Celem jest tu stworzenie warunków do rozwijania i stosowania nowych rozwiązań energooszczędnych i niskoemisyjnych dla potrzeb projektów budowlanych w miastach regionu Sztokholm. Prace będą dotyczyć wspomagania i wzmacniania sektora technologii ekologicznych oraz zwiększania świadomości promowanej tematyki wśród klientów, takich jak władze lokalne, administracje regionalne i właściciele nieruchomości.
Z kolei w ramach projektu „Sverige bygger nytt” szwedzki Państwowy Urząd Pracy we współpracy z kilkoma miejscowościami, administracjami regionalnymi, stowarzyszeniami branżowymi i związkami zawodowymi zajmie się promowaniem szerszej rekrutacji pracowników oraz skuteczniejszym dostarczaniem i dopasowywaniem kwalifikacji potrzebnych w sektorze budowlanym poprzez wykorzystanie kompetencji niedawno przybyłych imigrantów i obywateli szwedzkich pochodzących z innych krajów. Wspomaganiu prac nad wartościami podstawowymi, weryfikacją umiejętności, wsparciem językowym i nauką w miejscu pracy będzie towarzyszyć lepsze dopasowanie pracowników do stanowisk w zawodach szczególnie potrzebnych w sektorze budowlanym.
Projekty rozwojowe najlepiej dowodzą, że w regionie sztokholmskim dużą wagę przywiązuje się do wykorzystywania europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych w sposób wspomagający spójne inicjatywy strategiczne. Jest to możliwe dzięki koncentrowaniu zasobów, naciskowi na działalność gospodarczą i zatrudnienie, wytwarzaniu synergii poprzez wykorzystanie funduszy oraz stosowaniu nowego modelu finansowania nazwanego „modelem sztokholmskim”.
Nowy model zarządzania pozwala przybliżać politykę spójności do ogólnej polityki rozwoju regionu i dostępnych zasobów na poziomie regionu, przyczyniając się zarazem do większego zaangażowania i wsparcia podmiotów lokalnych formułujących spójne inicjatywy strategiczne oraz zachęcając do przejmowania inicjatywy i odpowiedzialności za podejmowane wysiłki. Dzięki temu region sztokholmski będzie nadal w stanie uruchamiać i realizować duże i ważne projekty, choć udział funduszy strukturalnych w jego budżecie należy do najniższych w Europie.

 

 

 

 

Sfinansowano z środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu w ramach projektu "Ekoinnowacje w inteligentnych miastach"

 

 

 

Sprawozdanie Europejskiego Trybunału Obrachunkowego

W dniu 22 listopada Europejski Trybunał Obrachunkowy opublikował sprawozdanie dotyczące finansowania działań Unii Europejskiej na rzecz klimatu (Pełna treść raportu dostępna TUTAJ). Według Trybunału osiągnięcie finansowania tych działań na zapowiadanym wcześniej poziomie 20 proc. budżetu UE na lata 2014-2020 może okazać się niemożliwe.
Phil Wynn Owen, członek ETO odpowiedzialny za sprawozdanie stwierdził, że „Istnieje poważne ryzyko, że unijny cel polegający na przeznaczeniu (…) co piątego euro na działania w dziedzinie klimatu nie zostanie osiągnięty.” Według Komisji Europejskiej, w latach 2014-2016 udział ten wynosił średnio 17,6 proc. Według Trybunału, osiągnięcie celu do roku 2020 wymaga zwiększenia finansowania do poziomu średnio 22 proc. w latach 2017-2020. Plany Komisji Europejskiej zakładają, że finansowanie działań na rzecz klimatu będzie miało miejsce w zróżnicowanych obszarach. Kontrola objęła wydatkowanie w ramach programu badawczego „Horyzont 2020”, polityki spójności, Wspólnej Polityki Rolnej, Wspólnej Polityki Rybołówstwa oraz programu LIFE, skoncentrowanego na kwestiach ochrony środowiska i klimatu.
Zgodnie z obecnymi szacunkami Komisji, poziom wydatków na działania w dziedzinie klimatu w latach 2014-2020 wyniesie 18,9 proc. Kontrolerzy poddali jednak krytycznej ocenie metodykę Komisji, wskazując na jej słabe strony, wykazując znaczne niedociągnięcia w sprawozdawczości. Zwrócono uwagę m.in. na brak rozróżnienia między działaniami obliczonymi na przeciwdziałanie zmianom klimatu, a działaniami związanymi z dostosowaniem się do nich, choć Trybunał pozytywnie ocenił dokonanie rozróżnienia między ochroną środowiska, a ochroną klimatu uwzględnione w działaniach programu LIFE.
Trybunał zaleca podjęcie szeregu działań: konsolidacji sprawozdawczości i zawarciu jej w kompleksowych ramach, oceny potrzeb związanych ze zmianą klimatu, korektę zawyżonych szacunków, opracowanie planów działania i bardziej adekwatnych wskaźników monitorowania poniesionych wydatków, a także zbadania możliwości i zapewnienia przesunięcia nacisku na działania w dziedzinie klimatu.
Według kontrolerów, na działania związane z klimatem w ramach Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego rzeczywiście ukierunkowano więcej środków. Natomiast w dziedzinach rolnictwa, rozwoju obszarów wiejskich i rybołówstwa nie odnotowano zwiększenia nacisku na działania związane z klimatem. W ramach programu badań naukowych „Horyzont 2020”, w latach 2014-2017 na projekty związane z klimatem przeznaczano średnio 24 proc. środków. Cel zakłada 35  proc., co wymaga zwiększenia finansowania do poziomu 47  proc. w latach 2018-2020.
Spośród objętych sprawozdaniem obszarów działania, do Polski trafiają środki w ramach polityki spójności oraz wspólnej Polityki Rolnej. Europejski Trybunał Obrachunkowy prowadził w Polsce kontrole w okresie od października 2015 do lutego 2016. Kontrole dotyczyły obszarów polityki spójności oraz wspólnej polityki rolnej, podczas gdy kontrole w Niemczech i Rumunii dotyczyły polityki spójności, zaś Francji i Hiszpanii – WPR.
W ramach polityki spójności szczególną uwagę zwrócono na programy w wybranych regionach, w tym Śląsk w Polsce. W ramach funduszu spójności, Trybunał stwierdził poprawę jakościową w Niemczech, Rumunii i w Polsce. Trybunał pozytywnie ocenia opracowane przez władze krajowe w Polsce i w Rumunii (Polskę i Rumunię) warunki kwalifikowalności dla projektów. Wiąże się to z uwzględnieniem „planów działania na rzecz zrównoważonej energii oraz mobilności miejskiej”. Pozytywnie ocenia się finansowanie około połowy programów operacyjnych w Polsce i w Rumunii.
W ramach finansowania w dziedzinie obszarów wiejskich, obejmującego Hiszpanię (Andaluzję), Francję (Rodan-Alpy) i Polskę nie stwierdzono większych zmian. Pozytywnie oceniono działania z zakresu leśnictwa oraz z zakresu działań rolno-środowiskowo-klimatycznych (analiza chemiczna gleb w Polsce).

 

 

 

 

Sfinansowano z środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu w ramach projektu "Ekoinnowacje w inteligentnych miastach"

 

 

 

Komisja inwestuje ponad 220 mln euro w ramach programu LIFE

Komisja Europejska zatwierdziła pakiet inwestycyjny z budżetu UE w wysokości 222,7 mln euro, którego celem jest wspieranie Europy na drodze do bardziej zrównoważonej i niskoemisyjnej przyszłości. Dzięki środkom unijnym uruchomione zostaną dodatkowe inwestycje; wynikiem tego działania będzie zainwestowanie 398,6 mln euro w 144 projekty w 23 państwach członkowskich.
Wsparcie udzielane jest w ramach programu działań na rzecz środowiska i klimatu – LIFE. 323,5 mln euro zostanie przeznaczone na projekty w dziedzinie środowiska i efektywnego gospodarowania zasobami, przyrody i różnorodności biologicznej oraz zarządzania i informacji w zakresie środowiska.
Projekty stanowią odzwierciedlenie zaangażowania Komisji w przewodni pakiet dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym. We wprowadzaniu w większym stopniu gospodarki o obiegu zamkniętym państwom członkowskim pomagają liczne dotacje. Przykłady projektów objętych wsparciem w 2016 r. to: nowe energooszczędne śmieciarki w Belgii napędzane wodorem i energią elektryczną, technologie umożliwiające zmniejszenie zagrożenia dla zdrowia związanego z osadem w ściekach opracowywane we Włoszech oraz pomoc greckim gminom (np. Olimpii) w zwiększeniu stopnia recyklingu.
Jeśli chodzi o działania w dziedzinie klimatu, inwestycje dotyczą projektów w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu i jej łagodzenia oraz zarządzania i informacji w zakresie klimatu, na łączną kwotę 75,1 mln euro. Wybrane projekty wspierają realizację celu UE polegającego na ograniczeniu emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 40 proc. do 2030 r., co przyczyni się do przejścia na gospodarkę niskoemisyjną i odporną na zmianę klimatu. W 2015 r. wsparcie otrzymały m.in. projekty w zakresie odbudowy i składowania dwutlenku węgla w torfowiskach w pięciu państwach członkowskich (Estonia, Niemcy, Łotwa, Litwa i Polska), demonstracji niskoemisyjnej produkcji cementu i betonu we Francji, zwiększenia odporności winnic w Niemczech na zmianę klimatu oraz wprowadzenia środków dostosowawczych na obszarach miejskich na Cyprze.
W ramach 56 projektów LIFE dotyczących środowiska i zasobooszczędności zostaną uruchomione środki w wysokości 142,2 mln euro, z czego UE pokryje 71,9 mln euro. Projekty te obejmują działania w pięciu obszarach tematycznych: powietrze, środowisko i zdrowie, zasobooszczędność, odpady oraz woda. 21 projektów dotyczących zasobooszczędności doprowadzi do uruchomienia inwestycji w wysokości 43,0 mln euro, co ułatwi Europie przejście na gospodarkę o bardziej zamkniętym obiegu.
39 projektów LIFE dotyczących przyrody i różnorodności biologicznej wspiera realizację dyrektywy ptasiej i siedliskowej oraz unijną strategię ochrony różnorodności biologicznej do 2020 r. Ich łączny budżet wynosi 158,1 mln euro, przy czym wkład UE wyniesie 95,6 mln euro.
Celem 15 projektów LIFE dotyczących zarządzania i informacji w zakresie środowiska jest zwiększenie wiedzy na temat zagadnień związanych ze środowiskiem. Ich łączny budżet wynosi 23,2 mln euro, przy czym wkład UE wyniesie 13,8 mln euro.
W ramach 16 projektów LIFE dotyczących przystosowania się do zmiany klimatu zostaną uruchomione środki w wysokości 32,9 mln euro, z czego UE pokryje 19,4 mln euro. Te dotacje na działania przyznawane są dla projektów w pięciu obszarach tematycznych: rolnictwo/leśnictwo/turystyka, przystosowanie na obszarach górskich i wyspach, przystosowanie i planowanie obszarów miejskich, oceny podatności na zagrożenia i tworzenie strategii przystosowawczych oraz woda.
Łączny budżet 12 projektów LIFE dotyczących łagodzenia zmiany klimatu wynosi 35,3 mln euro, z czego środki unijne to 18,0 mln euro. Dotacje na działania przyznawane są projektom w dziedzinie najlepszych praktyk oraz projektom pilotażowym i demonstracyjnym w trzech obszarach tematycznych: energia, przemysł oraz użytkowanie gruntów/leśnictwo/rolnictwo.
Celem 6 projektów LIFE dotyczących zarządzania i informacji w zakresie klimatu jest poprawa zarządzania i zwiększenie wiedzy na temat zmiany klimatu. Ich łączny budżet wynosi 6,9 mln euro, przy czym wkład UE wyniesie 4,1 mln euro.
Opisy projektów można znaleźć  TUTAJ
Program LIFE to instrument finansowy UE na rzecz środowiska i działań w dziedzinie klimatu. Program trwa od 1992 r. i do tej pory dofinansowano z niego ponad 4 300 projektów (w całej UE i w państwach trzecich) o wartości 8,8 mld euro, z czego 3,9 mld euro przeznaczono na ochronę środowiska i klimatu. Aktualnie trwa realizacja około 1100 projektów. Budżet programu LIFE na lata 2014–2020 wynosi 3,4 mld EUR w cenach bieżących. LIFE obejmuje podprogram na rzecz środowiska oraz podprogram działań na rzecz klimatu.

 

 

 

 

Sfinansowano z środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu w ramach projektu "Ekoinnowacje w inteligentnych miastach"

 

 

Innowacyjna metoda uzdatniania ścieków

Badanie prowadzone przez naukowców z Unii Europejskiej analizowało innowacyjne technologie uzdatniania ścieków. Opracowany system łączy filtrację, utlenianie i flokulację, stanowiąc tańszą i wolną od substancji chemicznych alternatywę.
Uzdatnianie ścieków w Europie jest procesem kosztownym. Koszty te mają duży wpływ na przemysł, szczególnie w obszarach charakteryzujących się niedoborem wody, gdzie konieczne jest ponowne wykorzystywanie wody. W ramach finansowanego ze środków Unii Europejskiej projektu OXFLOC (Integrated water treatment in a one-stage oxidative-adsorptive process to degrade and remove harmful substances) opracowano nowe technologie uzdatniania wody.
Opracowane systemy obniżają koszty uzdatniania dzięki zastosowaniu instalacji modułowej, która jest tańsza niż alternatywne rozwiązania. Wykazano, że system stanowi doskonałe rozwiązanie, zmniejszające negatywne oddziaływanie przemysłu na środowisko. Innowacyjność rozwiązania polega na eliminacji konieczności wstępnego uzdatniania zawieszonych cząstek dzięki połączeniu procesu usuwania cząstek oraz natleniania z flokulacją. Aby funkcjonować, system potrzebuje niewielkiej ilości substancji chemicznych i wykorzystuje wyłącznie energię elektryczną.
Członkowie zespołu w pierwszej kolejności zbadali proces utlenienia na wybranych zanieczyszczeniach organicznych. Zmierzyli również różne parametry syntetyzowanej i prawdziwej wody odciekowej oraz określili optymalne warunki dla procesu utleniania.  Powiązanie procesów pozwoliło na opracowanie prototypowego systemu, który skutecznie łączy elektrokoagulację i proces elektro-Fenton. Zautomatyzowany system został zainstalowany i przetestowany na wysypisku śmieci w Czechach.

Analiza rynku i ekologiczne badania porównawcze potwierdziły pozytywny wpływ na środowisko i potencjał nowych technologii. Członkowie projektu planują w dalszym ciągu demonstrować i wprowadzać system na rynek po zakończeniu projektu.  W ramach OXFLOC opracowano system, który skuteczniej uzdatnia ścieki. Dodatkowo, koszt korzystania z tego systemu jest niższy niż w przypadku stosowania alternatywnych konwencjonalnych rozwiązań. W wyniku przeprowadzenia projektu poprawia się stan środowiska naturalnego, a także powstają nowe możliwości rynkowe ponieważ technologia może być stosowana w wielu innych gałęziach przemysłu.
Wtórne wykorzystanie wody ściekowej stanowi istotny element przyjętego przez Komisję Europejską pakietu dotyczącego gospodarki o obiegu zamkniętym. Do działań podstawowych, objętych tym pakietem, które zostaną zrealizowane w trakcie obecnej kadencji Komisji, należą:
•    działania na rzecz ograniczenia odpadów spożywczych, w tym wspólna metodyka pomiarów, poprawa oznaczania dat ważności i narzędzia do osiągnięcia celu zrównoważonego rozwoju, tj. zmniejszenia ilości odpadów spożywczych o połowę do 2030 roku;
•    opracowanie norm środowiskowych dla surowców wtórnych w celu zwiększenia zaufania podmiotów gospodarczych na jednolitym rynku;
•    środki w ramach planu działań w zakresie ekoprojektu na lata 2015–2017, którego celem jest zwiększanie efektywności energetycznej, a także trwałości oraz możliwości naprawy i recyklingu produktów;
•    zmiana rozporządzenia w sprawie nawozów służąca łatwiejszemu uznawaniu nawozów organicznych i wytwarzanych z odpadów na jednolitym rynku oraz wspieraniu roli biologicznych składników pokarmowych;
•    strategia dotycząca tworzyw sztucznych w gospodarce o obiegu zamkniętym odnosząca się do kwestii recyklingu, biodegradowalności i obecności substancji niebezpiecznych w tworzywach sztucznych oraz celów zrównoważonego rozwoju ukierunkowanych na znaczne zmniejszenie odpadów morskich;
•    seria działań na rzecz wtórnego wykorzystywania wody, w tym wniosek ustawodawczy w sprawie minimalnych wymogów dotyczących wtórnego wykorzystywania wody ściekowej.

 

 

 

 

Sfinansowano z środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu w ramach projektu "Ekoinnowacje w inteligentnych miastach"

 

 

 

Więcej artykułów…

  1. Nagrody Natura 2000
  2. Miasta wobec zmian klimatu
  3. Europejskie Nagrody Biznes dla Środowiska
  4. Europejski Komitet Regionów apeluje o obowiązkowe zielone zamówienia publiczne w całej UE

brak nadchodzących wydarzeń.